W poprzednim artykule „Rozwód – z winą czy bez winy?” pisałam, że w przypadku orzeczenia rozwodu z winy jednego z małżonków drugiemu małżonkowi otwiera się możliwość żądania alimentów od małżonka winnego. Art. 60 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi: „Jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.” Zatem, przepisy kodeksu przewidują możliwość żądania alimentów od małżonka wyłącznie winnego na rzecz małżonka niewinnego, ale tylko wtedy gdy rozwód spowodował istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego przy czym ta sytuacja nie jest kwalifikowana jako niedostatek.
Wyjaśniając powyższe należy stwierdzić, że chodzi o taką sytuację, gdy wskutek rozwodu małżonek niewinny będzie miał gorszą sytuację materialną w porównaniu do sytuacji sprzed rozwodu. Oznacza to, że będzie musiał zrezygnować z niektórych wydatków i nie będzie mógł żyć na takim samym poziomie jak przed rozwodem. Przykładem takich sytuacji jest np. rezygnacja z wycieczek zagranicznych, ograniczenie rozrywek, zmiana sposobu życia. Jednakże, nie jest to niedostatek, czyli małżonek niewinny może dalej zaspokajać swoje potrzeby, ale już nie na takim poziomie jak przed rozwodem. Z takim żądaniem można wystąpić już w pozwie o rozwód lub w trakcie trwania postępowania rozwodowego lub już po jego zakończeniu – wytaczając powództwo przeciwko byłemu małżonkami.
Ważną kwestię jest czas trwania takiego obowiązku alimentacyjnego. Zawarcie nowego związku małżeńskiego przez małżonka niewinnego powoduje wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego, ale zawarcie nowego związku małżeńskiego przez małżonka winnego nie powoduje wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. Czyli może zdarzyć się sytuacja, gdy małżonek winny będzie płacił alimenty na małżonka niewinnego aż do jego śmierci.
Alimenty a rozwód bez winy albo z winy obu stron
Pojawia się w takim razie pytanie czy jest możliwe otrzymanie alimentów od byłego małżonka w wypadku orzeczenia rozwodu bez winy albo z winy obu stron. Przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego dopuszczają i taką możliwość. Art. 60 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi: „Małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.”
Zatem, aby małżonek mógł żądać alimentów od drugiego małżonka nie może być wyłącznie winny rozkładu pożycia oraz musi znajdować się w niedostatku. Jak pisałam wyżej, niedostatek to sytuacja, w której małżonek nie jest w stanie zaspokajać swoich usprawiedliwionych potrzeb w całości lub w części. Czyli jego sytuacja majątkowa i finansowa jest słaba i potrzebuje pomocy ze strony drugiego byłego już małżonka. Przykładem może być choroba małżonka czy utrata pracy, czyli te okoliczności, które uniemożliwiają zarobkowanie i zaspokajania swoich usprawiedliwionych potrzeb. Co więcej, niedostatek nie musi wynikać bezpośrednio ani pośrednio z samego faktu rozwodu. Może on zaistnieć nawet po rozwodzie. W tym przypadku również z takim żądaniem można wystąpić już w pozwie o rozwód lub w trakcie trwania postępowania rozwodowego lub już po jego zakończeniu – wytaczając powództwo przeciwko byłemu małżonkami.
Czas trwania obowiązku alimentacyjnego jest ukształtowany w ten sposób, że również zawarcie nowego związku małżeńskiego przez małżonka, który jest uprawniony do alimentów powoduje wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego, ale zawarcie małżeństwa przez małżonka, który płaci alimenty już takiego skutku nie powoduje. Z kolei, przy braku nowego związku małżeńskiego, przepisy przewidują okres 5 lat od uprawomocnienia się wyroku rozwodowego w trakcie, którego małżonek jest zobowiązany do płacenia alimentów z możliwością jego przedłużenia na kolejny okres.
Comentários