W poprzednim artykule pt. „Czym jest ograniczenie władzy rodzicielskiej” zostało wyjaśnione kiedy sąd może ograniczyć władzę rodzicielską jednemu bądź obojgu rodzicom. Powstaje pytanie, czy można rodzica lub rodziców pozbawić całkowicie władzy rodzicielskiej? Odpowiedź nasuwa się sama – oczywiście, że można, mimo że jest to bardzo poważna ingerencja w instytucję rodziny. Niemniej jednak, są takie okoliczności, w których takie kroki są niezbędne, aby życie i zdrowie dziecka nie były zagrożone.
Przyczyny pozbawienia władzy rodzicielskiej
Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje kilka przesłanek, które uzasadniają pozbawienie władzy rodzicielskiej. Przepis art. 111 brzmi: „§ 1. Jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców.”

Zatem, przesłankami są:
1) Istnienie trwałej przeszkody;
2) Nadużycie władzy rodzicielskiej;
3) Rażące zaniedbanie obowiązków względem dziecka
Jeżeli wystąpi którakolwiek z tych przesłanek sąd pozbawia władzy rodzicielskiej oboje lub jednego z rodziców – w zależności którego z nich dotyczy przyczyna uzasadniająca pozbawienie.
1) Istnienie trwałej przeszkody
To okoliczność, w której wykonywanie przez rodzica jego praw i obowiązków względem dziecka jest niemożliwe. Przykładami są: ciężka choroba rodzica uniemożliwiająca opiekę nad dzieckiem; trwały wyjazd za granicę połączony z całkowitym brakiem zainteresowania się dzieckiem; odbywanie kary pozbawienia wolności na wiele lat; choroba psychiczna zagrażająca dobru dziecka.
2) Nadużycie władzy rodzicielskiej
Z kolei ta przesłanka odnosi się do sytuacji, w których rodzice przejawiają negatywne zachowania względem dziecka, objawiające się w przemocy fizycznej czy psychicznej. Jak również, nadużyciem władzy rodzicielskiej może być także: rozpijanie dziecka; zmuszanie dziecka do zachowań sprzecznych z prawem; zmuszanie dziecka do pracy poza jego siły, możliwości i wiek; wykorzystywanie dziecka; wrogie nastawianie dziecka względem drugiego z rodziców.
3) Rażące zaniedbanie obowiązków względem dziecka
Pod tą przesłanką kryją się okoliczności związane z zaniedbaniem potrzeb dziecka w stopniu rażącym, czyli takim który jest całkowicie nie do zaakceptowania i wpływa na zdrowie i życie dziecka. Przykłady to: opuszczenie dziecka; głodzenie; notoryczne uchylanie się od płacenia alimentów na dziecko; zaniedbanie dziecka pod względem zdrowotnym; zaniedbania edukacyjne dziecka wpływające bezpośrednio na jego funkcjonowanie w społeczeństwie.
Postępowanie o pozbawienie władzy rodzicielskiej może zostać wszczęte z urzędu, gdy sąd poweźmie informacje o dziecku od uprawnionych organów. Ale również na wniosek drugiego z rodziców. Pozbawienie władzy rodzicielskiej nie musi być trwałe, gdy ustanie przyczyna uzasadniająca pozbawienie, sąd może władzę rodzicielską przywrócić.
댓글