Służebność mieszkania to służebność osobista polegająca na tym, że nieruchomość zostaje obciążona na rzecz osoby fizycznej prawem do zamieszkiwania w nieruchomości. Najczęściej takie rozwiązanie jest stosowane gdy osoby przekazują za życia swoją nieruchomość swoim najbliższym i jednocześnie chcą zapewnić sobie możliwość dalszego zamieszkiwania w tej nieruchomości.
Taka służebność przysługuje tylko i wyłącznie tym określonym osobom, nie mogą one jej zbyć, przekazać innym osobom do wykonywania i trwa ona aż do śmierci tych osób, jak również nie podlega ona dziedziczeniu. Co więcej, prawo służebności mieszkania daję gwarancję, że nawet gdy pojawią się kolejni właściciele nieruchomości nie będą oni mieli możliwości usunięcia osób, którym przysługuje ta służebność.
Zakres prawa służebności
Osoba, której przysługuje służebność mieszkania nazywana jest służebnikiem. Zakres jej prawa określany jest w akcie notarialnym, którym zbywa swoją nieruchomość na rzecz innych osób. Służebnik ma wyraźnie wskazane jakie konkretnie pomieszczenia może zajmować, a jeżeli w nieruchomości znajdują się pomieszczenia wspólne dla wszystkich służebnik może z nich korzystać nawet gdy takiego postanowienia nie ma w akcie notarialnym. Służebnik ma również obowiązki – mieszkając w nieruchomości musi dokładać się do opłat i rachunków, jeżeli w akcie notarialnym nie zastrzeżono inaczej. Ponadto, służebnik może przyjąć do mieszkania razem z nim swojego małżonka i małoletnie dzieci. Dzieci, gdy osiągną pełnoletność mogą dalej pozostawać w tym mieszkaniu.
Pozbawienie prawa służebności?
Powstaje pytanie, czy można pozbawić kogoś prawa służebności mieszkania pomimo tak określonych prawnie uprawnień? Przepisy prawa przewidują taką możliwość, ale tylko na mocy orzeczenia sądu i tylko wtedy gdy służebnik dopuszcza się rażących uchybień w wykonywaniu swojego prawa. Takie rażące uchybienia to przykładowo: ciągłe zakłócanie spokoju przez służebnika właścicielom nieruchomości, niszczenie sprzętów znajdujących się w nieruchomości czy niszczenie pomieszczeń. W takich sytuacjach sąd może zamienić prawo służebności mieszkania na rentę, którą właściciel nieruchomości będzie wypłacał osobie, która była służebnikiem. Powoduje to, że osoba taka musi opuścić zajmowaną dotychczas nieruchomość i traci prawo do zamieszkiwania w niej.
Comments