Słowo „ubezwłasnowolnienie” wielu osobom kojarzy się negatywnie, nie chcą być postrzegani jako ci, którzy swoim najbliższym ograniczyli prawa i uniemożliwili samodzielne działania. Takie podejście oczywiście nie jest uzasadnione, bowiem instytucja ubezwłasnowolnienia ma celu pomoc osobom, które z określonych powodów nie są w stanie samodzielnie kierować swoim postępowaniem. Ubezwłasnowolnienie pozwala zapobiec wielu negatywnym sytuacjom, w których taka osoba mogłaby swoim działaniem zagrozić sobie i swojej rodzinie.
Podstawy ubezwłasnowolnienia
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego ubezwłasnowolnić można osobę, która wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem. Co to jednak oznacza w praktyce? Przesłanki te dotyczą osób, które zmagają się z różnymi rodzajami schorzeń rzutujących na psychikę, np. choroba Alzheimera, demencja, depresja, choroba dwubiegunowa; osób, które mają niedorozwój umysłowy, a także osoby, które wskutek uzależnienia od alkoholu czy narkotyków znajdują się w stanie uniemożliwiającym kierowanie swoim postępowaniem.
Pojawia się również pytanie co to znaczy „nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem”? Oznacza to po prostu, że osoba dotknięta chorobą psychiczną, niedorozwojem umysłowym czy innym rodzajem zaburzenia psychicznego nie jest w stanie podejmować racjonalnych decyzji odnośnie swojej sytuacji czy swojego majątku. Wobec takiej osoby istnieje duże zagrożenie, że np. zaciągnie pożyczkę na bardzo dużą kwotę, podpisze niekorzystną dla siebie umowę, nie zgodzi się na koniecznej dla siebie leczenie poprzez np. umieszczenie w szpitalu psychiatrycznym. Niemożność kierowania swoim postępowaniem dotyczy także osób, z którymi utrudniony jest kontakt, które mają zaburzone poczucie czasu i przestrzeni, które nie są świadome co z nimi się dzieje czy gdzie się znajdują.
Rodzaje ubezwłasnowolnienia
Przepisy kodeksu cywilnego rozróżniają dwa rodzaje ubezwłasnowolnienia: całkowite i częściowe. Dotyczą one tych samych osób, ale różnią się zakresem ograniczenia praw takiej osoby. Ubezwłasnowolnienie całkowite zostało opisane powyżej. Z kolei, przesłanką do ubezwłasnowolnienia częściowego jest stan osoby, która potrzebuje pomocy w prowadzeniu jej spraw, czyli nie jest ona w takim stanie, aby ubezwłasnowolnić ją całkowicie, ale potrzebuje pomocy w prowadzeniu spraw. Innymi słowy potrzebuje kogoś, kto udzieli jej pomocy, wskaże jakie czynności może podjąć i będzie czuwać nad jej osobą i majątkiem.
Jeżeli zatem względem danej osoby zachodzą podstawy ubezwłasnowolnienia, osoby najbliższe mogą złożyć do sądu wniosek o ubezwłasnowolnienie. Takimi uprawnionymi będą: małżonek, rodzeństwo, krewni w linii prostej lub przedstawiciel ustawowy (np. rodzice). Jednakże, o całej procedurze sądowej w przedmiocie ubezwłasnowolnia – w następnym artykule:
Comentarios