Wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony przez pracodawcę

Jednym ze sposobów zakończenia stosunku pracy jest rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem dokonanym albo przez pracodawcę albo przez pracownika. Gdy pracownik otrzymuje takie wypowiedzenie musi wiedzieć o kilku podstawowych prawach, które obowiązują pracodawcę, aby złożone wypowiedzenie było skuteczne.

Wymogi formalne

Rozwiązanie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony przez pracodawcę powinno zostać dokonane na piśmie, a pracodawca powinien wskazać przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy. Przyczyna ta powinna zostać podana pracownikowi najpóźniej w dniu złożenia wypowiedzenia, bowiem pracownik zgodnie z przepisami prawa pracy musi znać powód wypowiedzenia umowy. Najczęściej pracodawcy wskazują podstawy prawne, ale można też opisać przyczyny, dla których rozwiązują z pracownikiem umowę o pracę.

Pracodawca również ma obowiązek pouczenia pracownika, że ma on prawo do odwołania się do sądu pracy w terminie 21 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę. Warto zauważyć, że brak takiego pouczenia lub błędne pouczenie jest podstawą do przywrócenia terminu do odwołania się do sądu mimo upływu terminu. Wszystko po to, aby interesy pracownika pokrzywdzonego przez pracodawcę były chronione.

Okres wypowiedzenia, ochrona przed wypowiedzeniem

Okres wypowiedzenia umowy o pracę jest zależny od jej rodzaju – opisują go art. 34 i art. 36 kodeksu pracy.

Art. 34. Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:

1. 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;

2. 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie;

3. 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.

Art. 36. § 1. Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

1. 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;

2. 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;

3. 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Dodatkowo, przepisy prawa pracy przewidują ochronę osób przed wypowiedzeniem, gdy spełniają określone przesłanki. I tak – jeżeli pracownikowi brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego to wtedy pracodawca nie może wypowiedzieć takiemu pracownikowi umowy. Dalej, pracodawca nie może złożyć wypowiedzenia pracownikowi, który przebywa na urlopie, na zwolnieniu chorobowym czy na innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Odwołanie do sądu pracy

Jak pisałam na początku artykułu, pracownik ma prawo do odwołania się do sądu pracy w przypadku gdy nie zgadza się z wypowiedzeniem umowy o pracę przez pracodawcę, najczęściej w sytuacjach gdy pracodawca wypowiedział umowę niezgodnie z wymaganiami stawianymi mu przez przepisy prawa pracy lub z pokrzywdzeniem praw pracownika.

Pracownik może żądać w takim odwołaniu:

1. Orzeczenia o bezskuteczności wypowiedzenia;

2. Przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach;

3. Wypłaty przez pracodawcę odszkodowania.

Dodatkowo, pracownikowi należy się wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy. Orzeczenie o bezskuteczności wypowiedzenia sąd orzeka wtedy, gdy umowa nie uległa jeszcze rozwiązaniu i skutkiem takiego orzeczenia jest sytuacja jakby wypowiedzenia w ogóle nie było. Dwa kolejne żądania, dotyczą sytuacji, w których umowa o pracę uległa już rozwiązaniu i pracownik chce wrócić do pracy. Może zdarzyć się jednak tak, że mimo żądania pracownika o przywrócenie do pracy, sąd uzna to za niemożliwe i niecelowe, wtedy orzeknie tylko o odszkodowaniu.

Podsumowując, w przypadku otrzymania wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę i powzięcia wątpliwości co do jego słuszności, warto skontaktować się niezwłocznie w prawnikiem w celu obrony swoich praw jako pracownika.